จุงกะเอ๋ย.... ในชีวิตนี้ ท่านจงพยายามหลีกเลี่ยงคนบ้ายศ มุ่งแต่จะสร้างความเป็นใหญ่ให้แก่ตนเอง โดยไม่คำนึงถึงศีลธรรม มนุษยธรรมของส่วนรวม หรือความเจ็บซ้ำของคนอื่น เพราะมนุษย์พวกนี้จะไม่เป็นมิตรที่จริงใจกับใครเลย ไม่มีความสุจริ
ตใจในการคบค้าสมาคม ใครจะทำประโยชน์ให้มาสักเท่าไร แต่พอหมดกำลังที่จะทำประโยชน์ให้เพราะเหตุใดเหตุหนึ่ง หรือไม่มีประโยชน์อะไรแก่เขาอีกต่อไปแล้ว มนุษย์หรือคนพวกนี้ก็ทำลายได้ด้วยหน้าตาเฉย ดังนั้น ถ้าไม่พบ ไม่เจอจะเป็นการดี หรือจำเป็นต้องพบ ต้องเจอ ก็อย่าพึ่งพูดด้วย แต่ถ้าจำเป็นต้องพูดด้วยก็จงตั้งสติให้ดีนะ
“อาหารที่ดีที่สุด เป็นประโยชน์แก่ร่างกายที่สุด และให้กำลังวังชามากที่สุดนั้น คือ น้ำล้างชาม” ชาวญี่ปุ่นรับประทานอาหารแบบญี่ปุ่น ไม่ว่าจะเป็นคนยากจนหรือเศรษฐี พอกินข้าวหมดชาม
แล้ว เขาเอาน้ำเทลงไปในชาม กรอกน้ำล้างชามข้าว และก็ดื่มเข้าไป ไม่ทิ้งข้าวแม้แต่เม็ดเดียว หรือทิ้งอาหารอันใดแม้แต่เล็กน้อย ชาวฝรั่งเศสซึ่งโดยมากมีนิสัยประหยัด เขาสอนกันว่า “อาหารที่ดีที่สุด คือ เมื่อกินอะไรหมดแล้ว ก็เอาเศษขนมปังเช็ดจานรับประทาน” ผู้ที่เคยเป็นนักเรียนในประเทศฝรั่งเศส และถูกส่งไปตามบ้าน ตามครอบครัว จะถูกสอนให้ทำอย่างนี้ ซึ่งเป็นการประหยัดที่ไม่ยอมให้เสียเปล่า แม้แต่เศษขนมปัง หรือน้ำอาหารที่ติดจาน เป็นการประหยัดขนมปังและอาหาร ประหยัดตลอดไปถึงน้ำล้างจาน เพราะช่วยให้ล้างง่ายมากอีกด้วย นอกจากนี้ คนชาวบ้านของญี่ปุ่นจะไม่ทุบไข่อย่างที่เราทุบกัน ถ้าเป็นไข่ดิบ ก็ทุบให้แตกเพียงเล็กน้อยที่ตรงหัวมุม ค่อยๆ เทเอาไข่ออก แล้วส่งเปลือกไข่ซึ่งอยู่ในสภาพดีไปขายยังโรงงานทำตุ๊กตา แต่ถ้าเป็นไข่ต้ม ไม่สามารถทำได้เหมือนไข่ดิบ ก็พยายามที่จะรักษาเปลือกไข่ไว้ทำเครื่องรัก คือ มีวีลงรักและเอาเปลือกไข่เรียงข้างหน้าเป็นลายสาย ทำให้เป็นสิ้นค้าที่มีคุณค่าอีกเป็นอย่างมาก แม้แต่เปลือกไข่ก็ไม่เสียเปล่านะท่าน แล้วท่านละในยุคข้าวยากหมากแพง ท่านประหยัดหรือยัง?
ศึกภายนอกนั้น เขาสู้กันด้วยกำลัง อาวุธ เสบียง กำลังพล แต่ศึกแห่งชีวิตนั้น ถ้ากำลังใจยังมีอยู่ ก็ยังมีหวังชนะ เราจะแพ้ก็ต่อเมื่อหมดกำลังใจ บางสิ่งที่ดูเหมือนร้ายในเบื้องต้น อาจดีในเบื้องปลาย ขออย่าได้กลัวความเปลี่ยนแปลงของชีวิต เราต้องนึกมั่นใจอยู่เสมอว่า เราจะต้องเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น ใจของเราจะไม่เดือดร้อย และเป็นการรักษากำลังใจอย่างดีที่สุด
การที่คนอื่นเขามีการศึกษาน้อยกว่า อาจเป็นเพราะเขามีโอกาสน้อยกว่า แต่มันสมอง และความเฉลียวฉลาดเขาอาจไม่ด้อยกว่าเราเลข คนที่มียศน้อยกว่าเรา อาจเป็นเพราะเขาเข้าทำงานที่หลังเรา หากเริ่ม
ต้นพร้อมๆ กัน เขาอาจก้าวหน้ากว่าเราก็เป็นได้ คนที่มีตำแหน่งฐานะน้อยกว่าเรา อาจเป็นเพราะงานสาขาที่เขาทำ ที่เขาชำนาญมีเพียงแค่นั้นก็ได้ คนที่ยากจนกว่าเรา เขาอาจมีความดี และความพยายามเหนือเรา แต่เพียงด้วยเขาทำงานทีหลัง หรือเขาไม่มีมรดกจากบรรพบุรุษเลยก็เป็นได้ คนที่ขี้เหน่กว่าเรา อาจมีคุณสมบัติอื่นๆ เหนือเราก็ได้ ในหลายๆ อย่าง ประการสุดท้ายคนที่มีตระกูลต่ำกว่าเรา เป็นเพียงพ่อแม่เขาไม่ได้เป็นเจ้านายมาก่อนเท่านั้น ที่สำคัญคัญกว่านั้น คือจิตใจเขาอาจสูงกว่าเราเป็นอย่างมาก ฉะนั้น ผู้ดีย่อมไม่ดูหมิ่นผู้อื่น แต่มีความเห็นใจพวกเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน เพราะรู้ความจริงว่า ไม่มีใครเก่งกว่าใครในสายงานของตน ตามทางของตน รัฐมนตรีเก่งอย่างรัฐมนตรี จะเอาไปไถนา กวาดถนน คงทำไม่ได้ดีเท่าชาวนา และคนกวาดถนน ในทางตรงกันข้าม จะเอาคนกวาดถนน และชาวนาไปทำหน้าที่รัฐมนตรี เขาก็คงทำไม่ได้ดีเท่ารัฐมนตรีแน่นอน ดังนั้น ท่านทั้งหลายอย่าได้ดูถูกคนเลยนะ
ท่านเอ๋ย…ในชีวิตนี้ของข้าพเจ้าไม่มีอะไรภูมิใจเท่าการได้เห็นคนอื่นยิ้มเพราะเราทำให้เขายิ้ม เพราะเขาดึงชีวิตกลับคืนมาได้ ชีวิตเป็นสิ่ง
ที่หาได้ยากที่สุด มีอันเดียว เมื่อหลุดลอยไปแล้วเป็นอันหมดโอกาสที่จะเรียกคืนได้นะ…จะเห็นได้ว่า ความภูมิใจของข้าพเจ้าคือ การให้ ไม่ว่าจะเป็นการพูดคำไพเราะ ฟังเสนาะหู การมองดูด้วยสายสาตาอันมีเมตตา และการประพฤติปฏิบัติตามแนวทางของผู้ให้นั่นเอง…
ชีวิตนั้นเป็นเรื่องที่รู้ยาก เข้าใจยากที่สุด ไม่มีวิทยาการใด ๆ ในโลกนี้ จะเรียนยาก เข้าใจยากเท่ากับวิทยาการอันเกี่ยวกับชีวิต เรื่องของชีวิตมีเรื่องแปลก ๆ ใหม่ ๆ มาให้ศึกษาอยู่เสมอ 
และมีกฎข้อยกเว้นบ่อยที่สุดและมากที่สุดด้วย เราอาจทุ่มเวลาศึกษาวิชาแขนงใด แขนงหนึ่งให้จบสิ้นในระยะเวลา ๒๐ ปี ๓๐ ปี เรียกได้ว่าพอรู้จริงในวิชานั้น แต่ชีวิตเป็นเรื่องที่เรียนไม่ได้ ทุกคนที่เกิดมาต้องจบชีวิตเสมอ ยิ่งเรียนชีวิตแบบวิทยาการทางโลกด้วยแล้ว จะไม่มีทางเข้าใจชีวิตได้ถูกต้องเลยนะ อย่างนั้นต้องเรียนแบบทางธรรมครับผม…
อันความเมตตา กรุณานั่นไม่ต้องสอนกันมาก แต่ขอให้ทำเป็นตัวอย่างให้ดู ให้มาก แล้วคนทั้งหลายจะทำตามเองแหละ ในหมู่คณะที่ผู้ใหญ่เห็นแก่ตัว รับรองผู้น้อยก็พลอยตาม แม้จะสอนเรื่องเสียสละมากเพียงไร ข้าพเจ้ารับรองได้เลยว่า เกือบจะไร้ผลเสียเลยทีเดียวนะครับ…
ตใจในการคบค้าสมาคม ใครจะทำประโยชน์ให้มาสักเท่าไร แต่พอหมดกำลังที่จะทำประโยชน์ให้เพราะเหตุใดเหตุหนึ่ง หรือไม่มีประโยชน์อะไรแก่เขาอีกต่อไปแล้ว มนุษย์หรือคนพวกนี้ก็ทำลายได้ด้วยหน้าตาเฉย ดังนั้น ถ้าไม่พบ ไม่เจอจะเป็นการดี หรือจำเป็นต้องพบ ต้องเจอ ก็อย่าพึ่งพูดด้วย แต่ถ้าจำเป็นต้องพูดด้วยก็จงตั้งสติให้ดีนะ
